Η έννοια της εθνικής κυριαρχίας αποτελεί θεμέλιο λίθο για κάθε ανεξάρτητο κράτος. Ωστόσο, στην περίπτωση της Ελλάδας, η κυριαρχία αυτή υπήρξε διαχρονικά υπό αμφισβήτηση — τόσο άμεσα όσο και έμμεσα — μέσω της επιρροής εξωτερικών δυνάμεων. Από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους μέχρι και τη σύγχρονη εποχή των Μνημονίων, η πολιτική και οικονομική ανεξαρτησία της χώρας υπήρξε περιορισμένη, άλλοτε λόγω εξωτερικών πιέσεων και άλλοτε λόγω εσωτερικής αδυναμίας άσκησης κυρίαρχης πολιτικής.
Μετά τη Μεταπολίτευση, η Ελλάδα εισήλθε σε μια νέα φάση δημοκρατικής διακυβέρνησης, χωρίς όμως να απεγκλωβιστεί πλήρως από τον άξονα εξωτερικής καθοδήγησης. Η ένταξη στην ΕΕ και, αργότερα, στην Ευρωζώνη, έθεσε νέα δεδομένα και περιορισμούς στους τομείς της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής. Η κορύφωση αυτής της εξάρτησης ήρθε με την επιβολή των Μνημονίων, κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2009.
Τα Μνημόνια, συνοδευόμενα από σκληρούς όρους λιτότητας και εποπτείας από την Τρόικα (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ), οδήγησαν ουσιαστικά στην απώλεια σημαντικού μέρους της εθνικής κυριαρχίας. Οι ελληνικές κυβερνήσεις περιόρισαν την ικανότητά τους να ασκούν αυτόνομη οικονομική πολιτική, ενώ ταυτόχρονα μεταβιβάστηκαν κρίσιμα περιουσιακά στοιχεία σε ξένα funds, μέσω του ΤΑΙΠΕΔ και άλλων μηχανισμών «αξιοποίησης».
Την ίδια στιγμή, στο εσωτερικό της χώρας, εμφανίζονται περιοδικά διάφοροι «πατριώτες» και «μεσσίες» της πολιτικής ζωής — πρόσωπα που υπόσχονται αναγέννηση και ανάκτηση της κυριαρχίας, αλλά που, στην ουσία, αναπαράγουν παθογένειες, λαϊκιστικές ρητορείες και ψευδαισθήσεις αυτάρκειας. Η Ελλάδα δεν μπορεί να ισχυροποιηθεί με «μαϊντανούς» της πολιτικής σκηνής, που εκμεταλλεύονται τον πόνο και την απογοήτευση του κόσμου για προσωπικό ή κομματικό όφελος.
Πέρα όμως από την πολιτική ηγεσία, το πρόβλημα είναι βαθύτερο και αφορά και τον ίδιο τον λαό. Ένας λαός που έχει εν πολλοίς εθιστεί στην υποκρισία, την αποποίηση ευθύνης, την αδιαφορία για το συλλογικό καλό και την εύκολη λύση, δεν μπορεί να αποτελέσει τη βάση για εθνική ανασυγκρότηση. Η ανάκτηση της κυριαρχίας δεν είναι απλώς ζήτημα πολιτικής βούλησης, αλλά και ζήτημα πολιτικής παιδείας, κοινωνικής συνοχής και ηθικής αναγέννησης.
Η συζήτηση για την κυριαρχία δεν μπορεί να περιοριστεί σε λαϊκιστικά ή απλουστευμένα σχήματα. Χρειάζεται τεκμηρίωση, ιστορική επίγνωση και ψύχραιμη ανάλυση των δεδομένων. Η Ελλάδα οφείλει να προχωρήσει με γνώμονα την ενίσχυση της εσωτερικής συνοχής και την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος, χωρίς όμως να αγνοεί τους συσχετισμούς δύναμης που διαμορφώνονται στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περιβάλλον. Κυρίως, όμως, πρέπει να ξαναβρεί τη φωνή και το ήθος ενός λαού που νοιάζεται — και όχι απλώς ενός λαού που καταναλώνει.
Με εκτίμηση
Ευφορίων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου