Πατώντας τον σύνδεσμο από επάνω μπορείτε να κατεβάσετε το βιβλίο συμπιεσμένο δωρεάν. Καλή ανάγνωση
Μηδένα πρὸ τοῦ τέλους μακάριζε
Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2022
Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2022
Άρτεμις: Η θεά που έδωσε το όνομά της στην αποστολή της NASA
Πριν από χρόνια το όνομα του αδερφού της, Απόλλων, χρησιμοποιήθηκε για να ονομάσει πολλές αποστολές της NASA.
Μπορεί η αποστολή της NASA, Άρτεμις I να μην έδωσε τη χαρά στους λάτρεις του διαστήματος να παρακολουθήσουν το πρώτο βήμα από την επιστροφή του ανθρώπου στο φεγγάρι, ωστόσο, φαίνεται πως και αυτή, όσο και η πρώτη αποστολή στη Σελήνη πριν από 63 ολόκληρα χρόνια εμπνεύστηκαν από την Ελληνική μυθολογία.
Πίσω από τα εξαγγλισμένα ονόματά τους και οι δύο αποστολές φέρουν δύο αρχαία ελληνικά ονόματα τα οποία κάθε άλλο παρά τυχαία επιλέχθηκαν από τη NASA για την αποστολή στο φεγγάρι.
H NASA και η αρχαιοελληνική κληρονομιά
Κι όμως, η σχέση του ονόματος με την αρχαία μυθολογία δεν σταματά εκεί. Η Άρτεμις είναι μια από τις παλαιότερες, πιο περίπλοκες αλλά και πιο ενδιαφέρουσες μορφές του Ελληνικού πανθέου. Κόρη του Δία και της Λητούς, δίδυμη αδελφή του Απόλλωνα, βασίλισσα των βουνών και των δασών, θεά του κυνηγιού, προστάτιδα των μικρών παιδιών και ζώων, και θεά του φεγγαριού! Ο Δίας τη θαύμαζε για την επιμονή της και, λόγω της ευστροφίας της, της έτρεφε πολύ μεγάλη αγάπη και ικανοποιούσε όλες της τις επιθυμίες.
Ανάμεσα στα στοιχεία του χαρακτήρα της είναι η σχέση της με τη φύση και το κυνήγι, με την πόλη και τον πόλεμο, τον χορό και το τραγούδι, η παρθενία της σε συνδυασμό με την ιδιότητά της ως γονιμοποιού δύναμης, καθώς και η ιδιαίτερη σχέση της με τους νέους.
Η Άρτεμη έχει στενή σχέση με τους νέους και είναι γνωστός ο ρόλος της ως Κουροτρόφος, ως προστάτιδας δηλαδή των εφήβων. Αναλαμβάνει την ανατροφή των νέων και τους οδηγεί ως το κατώφλι της εφηβείας, όπου οι ίδιοι, αφήνοντας την παιδική ηλικία, οφείλουν να εξελιχθούν σε ώριμους ενήλικες και να ενταχθούν πλήρως στην κοινωνία.
Τα ιερά σύμβολά της είναι το τόξο και το βέλος, τα κυνηγετικά σκυλιά, τα ελάφι και το φεγγάρι. Η Άρτεμις έχει τη δύναμη να στέλνει πληγές και να τις θεραπεύει.
Στο Ρωμαϊκό θρησκευτικό πάνθεον, η θεά ονομάζεται Νταϊάνα.
Η μεγαλόπνοη αποστολή Άρτερμις
Το Άρτερμις 1 έχει μήκος 98 μέτρων και βάρος 2.600 τόνους. Η εκτόξευση έγινε από το Κέιπ Κανάβεραλ, το ίδιο μέρος που ξεκινούσαν οι σεληνιακές αποστολές του Apollo πριν από μισό αιώνα.
Η προγραμματισμένη δοκιμαστική πτήση θα διαρκέσει 42 ημέρες και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δύο κοντινές πτήσεις 62 μιλίων πάνω από την επιφάνεια της Σελήνης.Πώς το Artemis I και το Apollo 11 συνδέονται πίσω στην πλούσια αρχαιοελληνική μυθολογία
Μπορεί η αποστολή της NASA, Artemis I να μην έδωσε τη χαρά στους λάτρεις του διαστήματος να παρακολουθήσουν το πρώτο βήμα από την επιστροφή του ανθρώπου στο φεγγάρι, ωστόσο, φαίνεται πως και αυτή, όσο και η πρώτη αποστολή στη Σελήνη πριν από 63 ολόκληρα χρόνια εμπνεύστηκαν από την ελληνική μυθολογία.
Πίσω από τα εξαγγλισμένα ονόματά τους και οι δύο αποστολές φέρουν δύο αρχαία ελληνικά ονόματα τα οποία κάθε άλλο παρά τυχαία επιλέχθηκαν από τη NASA για την αποστολή στο φεγγάρι.
Μπορεί η NASA να ανακοίνωσε ότι ο διευθυντής της εκτόξευσης του πυραύλου SLS στη Σελήνη, «ζήτησε να σταματήσει η εκτόξευση για σήμερα», ωστόσο το πρόγραμμα Άρτεμις δεν εγκαταλείπεται από την αμερικανική υπηρεσία διαστήματος.
Αιτία της ακύρωσης είναι μια διαρροή υδρογόνου στον κινητήρα του πυραύλου που «δεν μπορούσε να διορθωθεί». Το πρόγραμμα αυτό θα επιτρέψει στον άνθρωπο να πατήσει για μια ακόμη φορά στο φεγγάρι 33 χρόνια μετά την ιστορική στιγμή του Apollo 11.
«Ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο»
Ήταν Ιούλιος του 1969, όταν όλη η ανθρωπότητα παρακολουθούσε δύο ανθρώπους να βγαίνουν στην αφιλόξενη Σελήνη και να πραγματοποιούν ένα τεράστιο επίτευγμα για την ανθρωπότητα. Οι δύο Αμερικανοί Νιλ Άρμστρονγκ (αρχηγός αποστολής) και ο πιλότος Μπαζ Όλντριν, προσεδάφισαν τη σεληνάκατο Eagle στις 20 Ιουλίου του 1969, στις 20:18 UTC. Έξι ώρες μετά την προσελήνωση, στις 21 Ιουλίου και ώρα 02:56:15 UTC, ο Άρμστρονγκ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πάτησε στην επιφάνεια της Σελήνης.
Η εκτόξευση του Apollo 11 έγινε με έναν πύραυλο Saturn V από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στο νησί Μέριτ στη Φλόριντα, στις 16 Ιουλίου, και ήταν η πέμπτη επανδρωμένη αποστολή του προγράμματος Απόλλων της NASA.
«Οne small step for [a] man, one giant leap for mankind», δηλαδή, «ένα μικρό βήμα για τον άνθρωπο, ένα τεράστιο άλμα για την ανθρωπότητα. Αυτή η φράση του Νιλ Άρμστρονγκ γράφτηκε με χρυσά γράμματα στην ιστορία καθώς με αυτό τον τρόπο θέλησε να περιγράψει το συγκεκριμένο γεγονός.
Το Apollo 11 τερμάτισε ουσιαστικά την κούρσα των δύο υπερδυνάμεων για την κατάκτηση του Διαστήματος και εκπλήρωσε έναν εθνικό στόχο του Τζον Κένεντι οκτώ χρόνια πριν στην ατέρμονο «πόλεμο των άστρων» ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης.
Η κληρονομιά του προγράμματος Απόλλων
Η Σοβιετική Ένωση μπορεί να μην υπάρχει πια και ως εκ τούτου δεν είναι τόσο έντονη η ανάγκη για διαγκωνισμούς με φόντο τα αστέρια, όμως οι Αμερικανοί υποστηρίζουν πως η κληρονομιά του προγράμματος Απόλλων εξακολουθεί να είναι μεγάλη.
Κι εδώ είναι και το μυστικό πίσω από το όνομα της νέας αυτής, φιλόδοξης αποστολής. Ξεκινά με το ίδιο το όνομα: Στην ελληνική μυθολογία, η Άρτεμις είναι η δίδυμη αδελφή του Απόλλωνα. Και οι αξιωματούχοι της NASA, έχουν υποστηρίξει ότι η Άρτεμις πρέπει να προχωρήσει πέρα από «σημαίες και αποτυπώματα» παπουτσιών στο έδαφος – με άλλα λόγια, ότι πρέπει να βασιστεί στα επιτεύγματα του Απόλλωνα.
«Η παρουσία του είναι αισθητή σήμερα. Όταν εξετάζετε το σκεπτικό πίσω από την Άρτεμις, όταν μιλάμε για την Άρτεμις, αποτελεί ουσιαστικό μέρος αυτής της συζήτησης», λέει η Τίζελ Μουίρ Χάρμονι, ιστορικός του διαστήματος και επιμελητής στο Εθνικό Μουσείου Αεροναυπηγικής και Διαστήματος της Ουάσιγκτον.
«Νομίζω ότι συμβάλλει στην οικοδόμηση ενθουσιασμού. Υπάρχει μια ανανέωση αυτής της αίσθησης του σκοπού. Υπάρχει κάποια νοσταλγία γι’ αυτό, κάποια αναγνώριση ότι ο Απόλλων ένωσε πολλούς ανθρώπους και τους εστίασε σε έναν πραγματικά δύσκολο στόχο, και με αυτόν τον τρόπο δοκίμασε τις καλύτερες δυνατότητές μας» προσθέτει.
H NASA και η αρχαιοελληνική κληρονομιά
Κι όμως, η σχέση του ονόματος με την αρχαία μυθολογία δεν σταματά εκεί. Η Άρτεμις είναι μια από τις παλαιότερες, πιο περίπλοκες αλλά και πιο ενδιαφέρουσες μορφές του ελληνικού πανθέου. Κόρη του Δία και της Λητούς, δίδυμη αδελφή του Απόλλωνα, βασίλισσα των βουνών και των δασών, θεά του κυνηγιού, προστάτιδα των μικρών παιδιών και ζώων, και θεά του φεγγαριού! Ο Δίας τη θαύμαζε για την επιμονή της και, λόγω της ευστροφίας της, της έτρεφε πολύ μεγάλη αγάπη και ικανοποιούσε όλες της τις επιθυμίες.
Ανάμεσα στα στοιχεία του χαρακτήρα της είναι η σχέση της με τη φύση και το κυνήγι, με την πόλη και τον πόλεμο, τον χορό και το τραγούδι, η παρθενία της σε συνδυασμό με την ιδιότητά της ως γονιμοποιού δύναμης, καθώς και η ιδιαίτερη σχέση της με τους νέους.
Η Άρτεμη έχει στενή σχέση με τους νέους και είναι γνωστός ο ρόλος της ως Κουροτρόφος, ως προστάτιδας δηλαδή των εφήβων. Αναλαμβάνει την ανατροφή των νέων και τους οδηγεί ως το κατώφλι της εφηβείας, όπου οι ίδιοι, αφήνοντας την παιδική ηλικία, οφείλουν να εξελιχθούν σε ώριμους ενήλικες και να ενταχθούν πλήρως στην κοινωνία.
Η μεγαλόπνοη αποστολή Άρτερμις
Το Artemis 1 έχει μήκος 98 μέτρων και βάρος 2.600 τόνους. Η εκτόξευση θα πραγματοποιηθεί από το Κέιπ Κανάβεραλ, το ίδιο μέρος που ξεκινούσαν οι σεληνιακές αποστολές του Apollo πριν από μισό αιώνα.
Η εκτόξευση αναμένεται προσελκύσει εκατοντάδες χιλιάδες θεατές στη διαστημική ακτή της Φλόριντα.
Η προγραμματισμένη δοκιμαστική πτήση θα διαρκέσει 42 ημέρες και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δύο κοντινές πτήσεις 62 μιλίων πάνω από την επιφάνεια της Σελήνης.
O πύραυλος Artemis δεν θα έχει πλήρωμα
Το σκάφος δε θα έχει πλήρωμα, αλλά θα τοποθετηθούν ομοιώματα που θα επιτρέψουν στη NASA να αξιολογήσει τις διαστημικές στολές επόμενης γενιάς και τα επίπεδα ακτινοβολίας. Αν η αποστολή πετύχει θα δώσει ώθηση στη διαστημική υπηρεσία ώστε να καταφέρει να στείλει πύραυλο με αστροναύτες που θα προσγειωθεί στο νότιο πόλο της Σελήνης, όπως αναφέρει η Guardian.
Μια ενδιάμεση δεύτερη δοκιμαστική πτήση, το Artemis 2, έχει προγραμματιστεί για τον Μάιο του 2024, μεταφέροντας πλήρωμα τεσσάρων ατόμων. Αν και αυτή η πτήση δεν θα προσγειωθεί θα είναι η πρώτη φορά προσέγγισης του ουράνιου σώματος από το Apollo 17 τον Δεκέμβριο του 1972.
«Τώρα είναι η γενιά της Artemis. Ήμασταν στη γενιά του Appolo. Αυτή είναι μια νέα γενιά. Αυτός είναι ένας νέος τύπος αστροναύτη», είπε ο Μπιλ Νέλσον, ο διαχειριστής της NASA και πρώην αστροναύτης, σε συνέντευξη Τύπου νωρίτερα αυτό το μήνα.
Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2022
Βιβλία για μάθηση
Με μεγάλη χαρά ξανά φέρνουμε την ενότητα βιβλία για μάθηση . Τώρα με την ευγενική χορηγία από την τεράστια συλλογή των 6.000 σπάνιων βιβλίων του Βαγγέλη Μανδάνη θα έχουμε τη δυνατότητα από το Thatakoute να τα διαβάσετε όλα και δωρεάν . Γιατί μη ξεχνάτε <<ότι δεν ξέρουμε ή δεν καταλαβαίνουμε δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει >> . Με εκτίμηση Ευφορίωνος
Πατώντας τον σύνδεσμο από επάνω μπορείτε να κατεβάσετε το βιβλίο συμπιεσμένο δωρεάν. Καλή ανάγνωση
Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2022
Τα επτά "εγχειρίδια" ευτυχίας τριών Ελλήνων φιλοσόφων
Η ευτυχία μέσα από τα διδάγματα τριών Ελλήνων φιλoσόφων
Κάθε λογικός άνθρωπος, θα μας συμβούλευε πως για να φτάσουμε στον επιθυμητό προορισμό- εφόσον δεν είμαστε βέβαιοι για τη διαδρομή- θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε, πυξίδα ή…ένα GPS ή έστω τις αναλυτικές οδηγίες κάποιου γνώστη. Σε διαφορετική περίπτωση κινδυνεύουμε να περιφερόμαστε άσκοπα και επί μακρόν, με αμφίβολο αποτέλεσμα.
Ποια όμως θα μπορούσαν να είναι τα εργαλεία για να ικανοποιήσουμε την κοινή για όλους τους ανθρώπους επιθυμία που δεν είναι άλλη από το να οδηγηθούμε στην ευτυχία; Οι μεγάλοι Έλληνες φιλόσοφοι προσέφεραν, μια ευρεία γκάμα απαντήσεων και παρείχαν όλα τα εργαλεία, ανάλογα με τη προσέγγισή του καθενός εξ αυτών, στο μείζον ερώτημα «τι συνιστά την ευτυχία και πως επιτυγχάνεται».
Έννοιες όπως γνώση και αυτογνωσία, αυτοβελτίωση, ηθική αρετή, καλοσύνη και καλή συμπεριφορά, αρμονία, αποδοχή της φυσικής τάξης πραγμάτων, ελευθερία αλλά και αυτοέλεγχος, αποτέλεσαν μέρος των δικών τους απαντήσεων στο μεγάλο ερώτημα που θέτουμε όλοι στους εαυτούς μας.
Φιλόσοφοι όπως ο Επίκτητος, ο Επίκουρος και ο Αριστοτέλης μας έχουν παράσχει όλα τα εργαλεία για την πραγμάτωση του σκοπού μας και η φύση μας έχει προίκισε με τη Λογική. Στα σωζόμενα έργα των μεγάλων αυτών φιλοσόφων, ο καθένας από εμάς μπορεί να βρει έναν οδικό χάρτη για την ευτυχία.
Ο οδηγός επιβίωσης του Επίκτητου (Εγχειρίδιο)
Ο Επίκτητος (55μΧ-135μΧ) θα μπορούσε να μπορούσε να είναι ο “πατέρας” της ρήσης που χρησιμοποιείται ευρέως στα προγράμματα των 12 βημάτων: “Θεέ μου δώσε μου τη δύναμη να αλλάξω αυτά που μπορώ, την υπομονή να αντέξω αυτά που δεν μπορώ, και την σοφία για να γνωρίζω την διαφορά μεταξύ τους”.
«Όρισε στον εαυτό σου ένα χαρακτήρα και έναν τρόπο ζωής που θα τον κρατάς είτε είσαι μόνος σου είτε με άλλους».Ο φιλόσοφος προτρέπει τον άνθρωπο να κατανοήσει τη διαφορά ανάμεσα στα πράγματα που μπορεί να εξουσιάσει και σε όσα αδυνατεί. Μόλις συνειδητοποιήσει ότι μια σειρά καταστάσεων είναι πέρα από τον έλεγχό του, θα πρέπει να εκπαιδεύσει και το μυαλό του να μην αναλώνεται σε αυτά, αλλά να αποδεχθεί τη φυσική τάξη πραγμάτων.
Εξάλλου ο Επίκτητος πίστευε με πάθος πως οι σκέψεις μας εξαρτώνται απόλυτα από εμάς και οι στοχασμοί του αποτελούν ένας είδος πρακτικών συμβουλών για το πως θα πρέπει να αντιμετωπίζει κανείς την οδύνη. Ένας από τους πιο γνωστούς μάλιστα «μαθητές» του, φαίνεται πως ήταν ο παρασημοφορημένος με μετάλλιο Ανδρείας, Αμερικανός πιλότος, Τζέιμς Στόκντέιλ. Όπως έχει αποκαλύψει, κατάφερε να επιβιώσει σωματικά και πνευματικά της τετραετούς αιχμαλωσίας του στο Β.Βιετνάμ εφαρμόζοντας τη διδασκαλία του Επίκτητου.
«Κανείς δεν μπορεί να είναι ελεύθερος, αν δεν είναι κύριος του εαυτού του».
«Φρόντιζε να τιμωρείς τα ελαττώματα σου, για να μην τιμωρείσαι από αυτά».
«Οι άνθρωποι ταράζονται όχι από αυτά που συμβαίνουν αλλά από την άποψή τους για αυτά που συμβαίνουν».
Ουσιαστικά, ο όψιμος στωικός “επιβάλλει” τη φιλοσοφία στην ψυχολογία, συμβουλεύοντας όσους δοκιμάζονται από αρνητικά συναισθήματα σε δύσκολες καταστάσεις: “Φιλοσόφησέ το!”. Μια συμβουλή που κατάφερε να επιβιώσει στην Ελλάδα χιλιάδες χρόνια…
Σε αυτό το πλαίσιο επιτυγχάνεται κατά τον Επίκτητο η γαλήνη και η αταραξία της ψυχής που για τον ίδιο αποτελούσε προϋπόθεση αρετής και ευτυχίας ενώ η αυτοβελτίωση και η αυτογνωσία αποτελούν σημαντικό μέρος της της φιλοσοφίας του.
Ο Κήπος του Επίκουρου (Άπαντα- συλλογή σωζόμενων αποσπασμάτων των συγγραμμάτων του και Για τη Φύση των Πραγμάτων του Ρωμαίου φιλοσόφου και ποιητή Λουκρήτιου)
Ο Επίκουρος (341π.Χ.-270π.Χ.) έχει χαρακτηριστεί ως ο «φιλόσοφος της ηδονής» κυρίως εξαιτίας της διάδοσης φημών από σύγχρονούς του περί οργίων στον περίφημο Κήπο, όπου στέγαζε τη σχολή του. Εξ ου και η σημερινή αλλοιωμένη χρήση του χαρακτηρισμού «επικούρειος».
"Είναι αδύνατον να ζεις ευχάριστα χωρίς να ζεις σοφά, έντιμα και δίκαια και είναι αδύνατον να ζεις σοφά έντιμα και δίκαια χωρίς να ζεις ευχάριστα".
Στην πραγματικότητα όμως ο φιλόσοφος εστίαζε στην ψυχική-πνευματική ηδονή η οποία οδηγεί στον απώτερο στόχο: την ευτυχία. Απλά σε αντίθεση με άλλους φιλοσόφους δεν απέρριπτε πλήρως τα υλικά αγαθά. Την ευτυχία την αντιλαμβανόταν ως ένα ανεξάντλητο “κεφάλαιο” που ξοδεύεται μόνο σε στιγμές ευτυχίες, αφού η αναπόληση αυτών συνιστά θεραπεία για τις δύσκολες ή επώδυνες στιγμές που θα έρθουν. Από τους πλέον μάλιστα επιφανείς «οπαδούς» του ήταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τόμας Τζέφερσον ο οποίος σε προσωπική του επιστολή χαρακτηρίζει εαυτόν «επικούρειο», με την πραγματική έννοια όμως του όρου.
Προς επίτευξη της ευτυχίας πρότεινε έναν απλό τρόπο ζωής, που διακρίνεται για την καλοσύνη στον συνάνθρωπο ενώ απαραίτητα συστατικά στοιχεία είναι η φιλία, η ελευθερία και η σκέψη.
«Θα πρέπει να βρούμε με ποιον θα φάμε και θα πιούμε, πριν βρούμε τι θα φάμε και θα πιούμε».
«Μια φορά υπάρχουμε, δεν υπάρχει τρόπος να υπάρξουμε δυο φορές και μάλλον δεν θα υπάρξουμε ξανά ποτέ. Κι εσύ που δεν εξουσιάζεις το αύριο, αναβάλλεις τη χαρά. Και η ζωή πάει χαμένη με τις αναβολές και ο καθένας πεθαίνει απασχολημένος».
«Αν θέλεις να κάνεις κάποιον πλούσιο, μην του προσθέτεις χρήματα, να του αφαιρείς επιθυμίες».
Για τους φίλους υποστήριζε πως από όσα προσφέρει η σοφία, για την ευτυχία της ζωής συνολικά, το σημαντικότερο είναι η απόκτηση φίλων και χωρίς αυτούς ακόμη και ο πιο πλούσιος άνθρωπος δεν θα μπορούσε να ευτυχήσει. Επέμενε στο ιδανικό της ατομικής ελευθερίας και ο Κήπος του δεν ήταν παρά ένα κοινόβιο της εποχής στο οποίο ζούσε με τους μαθητές του, με ένα λιτό τρόπο, χωρίς πολλά αγαθά αλλά απελευθερωμένοι από τα «δεσμά» μορφών εργασίας που δεν τους ικανοποιούσαν.
Τέλος η σκέψη αποτελούσε γι’ αυτόν την υπέρτατη θεραπεία για μια σειρά επιβαρυντικών συναισθημάτων ενώ ο στοχασμός, κατά μόνας ή σε μορφή διαλόγου με φίλους ήταν κατά τον Επίκουρο, η ενδεδειγμένη μέθοδος για την κατανόηση του κάθε προβλήματος και την απελευθέρωση από τα “δεσμά” του.
Η «ευδαιμονία» του Αριστοτέλη (Ηθικά Νικομάχεια, Ηθικά Ευδήμεια, Μεγάλα Ηθικά, Πολιτικά)
Ο Αριστοτέλης (384π.Χ.-322π.Χ.) προέτρεπε στην αναζήτηση τη ευτυχίας αν και η λέξη που χρησιμοποιούσε ήταν “ευδαιμονία” και υπερβαίνει τα συγκεκριμένα συναισθήματα ή αισθήματα που βιώνει ο άνθρωπος σε συγκεκριμένες στιγμές. Γι’ αυτό και η λέξη μεταφράζεται συχνά ως «ευδοκίμηση» ή «ευημερία».
"Η ευδαιμονία είναι μια ευχάριστη ψυχική κατάσταση που προκύπτει από τη δραστηριότητα της ψυχής, εφόσον αυτή η δραστηριότητα είναι σύμφωνη με την τέλεια αρετή"
Όπως και στη θεώρησή του για τη φύση, εκτιμούσε ότι κάθε άνθρωπος έχει μια συγκεκριμένη λειτουργία αλλά και έναν σκοπό ενώ για όλους υπάρχει ένα συγκεκριμένο μοντέλο ζωής που ταιριάζει καλύτερα στη φύση του.
Όπως υπερθεμάτιζε, οφείλουμε να υποβάλλουμε τον εαυτό μας σε μια διαδικασία αυτοβελτίωσης αλλά δεν θα πρέπει να εστιάζουμε μόνο σε ατομικό επίπεδο καθώς η ευτυχία επιτυγχάνεται μέσα από την αλληλεπίδραση στο πλαίσιο ενός καλά οργανωμένου πολιτεύματος. Γι' αυτό και οι στοχασμοί του περί ευδαιμονίας δεν θα πρέπει να ερμηνευθούν αποκομμένοι από τις θέσεις του για την κοινωνία, το κράτος και τη δημόσια ζωή.
Η σωστή συμπεριφορά, απασχολεί επίσης τον Αριστοτέλη και προτρέπει στην ανάπτυξη καλών προτύπων συμπεριφοράς αλλά και στην καλλιέργεια των σωστών συναισθημάτων την κατάλληλη στιγμή. Η ηθική αρετή έχει κεντρικό ρόλο στη φιλοσοφία του ενώ και ο ίδιος ήταν οπαδός της ρήσης του Κλεόβουλου «μέτρον άριστον».
«Η ευτυχία είναι το νόημα και ο σκοπός της ζωής»
«Kαμιά ηθική αρετή δεν την έχουμε έμφυτη, δοσμένη από τη φύση, αλλά διαμορφώνεται στον άνθρωπο με τη συνήθεια, με την επανάληψη τέτοιας συμπεριφοράς».
«Αρετή του ανθρώπου μπορεί να είναι η επαναλαμβανόμενη καλή συνήθεια με την οποία ο άνθρωπος γίνεται αγαθός, ενάρετος».
«Ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλ’ εν τω ευ το πολύ».
Εστιάζει όμως ιδιαίτερα και στη χρήση της λογικής, ως ένα επιπλέον εργαλείο που οδηγεί στην ευτυχία η οποία εν τέλει για τον ίδιο δεν αποτελεί παρά το σύνολο των επιτευγμάτων μας, αποδίδοντας όμως πάντα σημαντικό ρόλο στον παράγοντα τύχη.
Τρίτη 30 Αυγούστου 2022
Το Δημόσιο σύστημα υγείας στην αρχαία Ελλάδα
Η Ελληνική πόλη κράτος μεταξύ των άλλων διευκολύνσεων που παρείχε στο σώμα των πολιτών συμπεριλαμβάνονταν και η δωρεάν παροχή ιατρικής περίθαλψης. Δημόσιοι γιατροί αμείβονταν από τις τοπικές κυβερνήσεις συνήθως σε ετήσια βάση με σκοπό να προσφέρουν τις απαιτούμενες ιατρικές θεραπείες στους κατά περίπτωση ασθενείς.
Η παροχή της δημόσιας ιατρικής πρόνοιας θεωρούνταν ως κάτι δεδομένο για τους νομοθέτες. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει αποδεικτικό στοιχείο πως οφείλεται στο νομοθετικό έργο του Σόλωνα, γεγονός που συνηγορεί στην αρχαιότερη θέσπιση του θεσμού. Οι γιατροί αναφέρονται από τον Όμηρο ως ειδική κατηγορία ανθρώπων (Homer, Odyssey, xvii,382-384) ενώ στον Πλάτωνα κατατάσσονται στην πεζή κατηγορία των τεχνιτών (Plato, Gorgias,445b).
Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης διασώζει μία διαταγή του νομοθέτη Χάροντα ο οποίος είχε διατάξει όλοι
ανεξαιρέτως οι ιδιώτες να δέχονται τις φροντίδες γιατρού αμειβομένου με δημόσια έξοδα (Diodorus Siculus, xii.13). Για την περίπτωση της Αθήνας των κλασσικών χρόνων έμμεση πληροφόρηση παρέχεται από τα έργα του Αριστοφάνη.
Ο Δικαιόπολης στην κωμωδία του Αριστοφάνη «Αχαρνείς» παροτρύνει τον φτωχό και τυφλό αγρότη να επισκεφτεί τον διάσημο χειρούργο Πίτταλο ( Aristophanes, Acharnians 1027-1032) ενώ στο έργο «Σφήκες» είναι ο μισολιπόθυμος Λάμαχος που ζητάει έναν δημόσιο χειρουργό (Aristophanes, Wasps 1432). Σχολιαστές αναφέρουν πως ο «δημόσιος χειρούργος» εκλέγονταν με δημόσιες μεθόδους και πρόσφερε ιατρικές υπηρεσίες χωρίς πληρωμή (Suidas s.v, Scholiast ad Aristoph. Acharn. 1030).
H αναφορά στην ειδική αυτή κατηγορία γιατρών γίνονταν με τους ακόλουθους όρους : Ο δημόσιος ιατρός, ο δημοσιεύων ιατρός, ο δημοσιεύων, ο ιατρός. Στους Ρωμαϊκούς χρόνους γίνονται γνωστοί με την ορολογία «αρχίατροι».
Ο ετήσιος μισθός ενός δημόσιου ιατρού στις πόλεις της Κλασσικής Ελλάδος πρέπει να κυμαίνονταν περίπου στις 500 δραχμές, στους επόμενους αιώνες η αμοιβή τους αυξήθηκε σε αστρονομικές πληρωμές π.χ ο Ασκληπιάδης από την Πέργη τον 2ο π.Χ αιώνα λάμβανε 1000 δραχμές από την αιγιακή πόλη της Σελεύκειας στην Παμφυλία. Σε αρκετές περιπτώσεις οι δημόσιοι γιατροί δημιουργούσαν περιουσίες όπως ο γιατρός των Δελφών Φίλιστος ο οποίος πρόσφερε τον 3ο π.Χ αιώνα ως δωρεά στην γενέτειρα του Κω το ποσό των 4.000 δραχμών για την κάλυψη στρατιωτικών δαπανών.
 |
| Χειρουργικά εργαλεία των αρχαίων Ελλήνων |
Αυτοί που καλούνταν να επιλέξουν ιατρούς στις δημόσιες θέσεις της πόλης τους δεν ήταν άλλοι από τους κατοίκους μέσω άμεσης ψηφοφορίας. Ο υποψήφιος ιατρός δεν είχε παρά να πείσει τους ψηφοφόρους για τα μοναδικά χαρίσματα του και τις εξαιρετικές του ικανότητες. Αυτό όμως δεν σήμαινε πως ο εκλεγμένος ιατρός θα ήταν και ο πιο άριστος ή καλύτερος από ιδιωτικούς γιατρούς. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα οι υποψήφιοι γιατροί για τα δημόσια αξιώματα έπρεπε πριν τις εκλογές να δικαιολογήσουν με το καλύτερο τρόπο την υποψηφιότητά τους προκειμένου να εκλεγούν (Plato,Gorgias, 514d) ενώ σε άλλο σημείο του έργου ο Σωκράτης έχοντας επισημάνει τον ενδεχόμενο κίνδυνο από μία τέτοια υποκειμενική εκλογή υποστηρίζει πως ακόμα και ένας νομικός με την κατάλληλη ομιλία μπορούσε να εκλεγεί στο αξίωμα αυτό (Plato, Gorgias, 456b).
Σε κάθε περίπτωση όμως οι ψηφοφόροι γνώριζαν πως σε αυτούς πέφτει η ευθύνη της εκλογής του κάτι που δεν το αφήνει ασχολίαστο ο Ξενοφώντας (Xenophon Cyropaedia I,6,15).Σε ανάλογο σχολιασμό προχωρεί και ο Κυνικός Φιλόσοφος Τέλης ο οποίος στο έργο του «Περί φυγής» χωρίς υπεκφυγές φορτώνει την ευθύνη της όποιος λανθασμένης εκλογής (όνειδος) δημόσιου γιατρού στους ψηφοφόρους .
Οι γιατροί ήταν παρόντες σε όλες τις δημόσιες εκδηλώσεις όπως σε γιορτές και κυρίως σε αθλητικούς αγώνες ώστε να μπορούν άμεσα να περιθάλψουν αποχωρούντες με τραυματισμό αθλητές. Επίσης οι δημόσιοι γιατροί είχαν ειδικά καθήκοντα όπως την ιατρική επίβλεψη των ομάδων των «Εφήβων» κατά την περίοδο της στρατιωτικής τους εκπαιδεύσεως και θητείας. Όλες οι ομάδες των «Εφήβων» είχαν στρατιωτικούς δημόσιους γιατρούς (Ιnscription I.G ii/iii, 2237, A.D. 230-235) ένας διαχρονικός θεσμός που ισχύει και σήμερα σε κάθε οργανωμένο στρατό. Αναφορικά με την σημασία των στρατιωτικών γιατρών οι Έλληνες ήδη από την Ομηρική εποχή είχαν αντιληφθεί τις αναντικατάστατες υπηρεσίες τους και για τον λόγο αυτό τους είχαν απαλλάξει από καθημερινές αγγαρείες και πολεμικές συγκρούσεις ώστε να αφοσιωθούν στο έργο της αποκατάστασης ( Diodorus Siculus, iv,71). Οι γιατροί τόσο οι δημόσιοι όσο και οι ιδιωτικοί ήταν οργανωμένοι σε συλλόγους γύρω από την λατρεία του Ασκληπιού. Στην Αθήνα το ιερό του Ασκληπιού βρίσκονταν στην νότια πλευρά της Ακρόπολης.
Πολλοί είναι οι γιατροί που στα πλαίσια του επαγγέλματος τους δεν δίστασαν να ταξιδέψουν σε όλα τα μήκη και πλάτη του Ελληνικού κόσμου προκειμένου να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, αρκετές φορές μάλιστα κάτω από αντίξοες συνθήκες στις οποίες ανταποκρίθηκαν με αξιοζήλευτο πνεύμα αυταπάρνησης. Ο ιατρός Δαμιάδας από την Σπάρτη, υπηρέτησε μετά από ψηφοφορία ως δημόσιος γιατρός στην πόλη του Γυθείου για δύο έτη επιδεικνύοντας αταλάντευτη προσωπική και επαγγελματική συμπεριφορά. Όταν η πόλη του Γυθείου λόγω κακής κατάστασης των οικονομικών της δεν μπορούσε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη ετήσια μισθοδοσία, ο Δαμιάδας αρνήθηκε να πληρωθεί για τον έτος αυτό. Για αυτήν την αυτοθυσία του η πόλη τον τίμησε με τους τίτλους του «Πρόξενου» και του «ευεργέτη». Ο Μενόκριτος o Σάμιος υπηρέτησε την πόλη της Καρπάθου για 20 χρόνια (Ιnscription,Ι.G. xii,i,1032,second century B.C.).
Πριν από αυτό πρόσφερε αμισθί τις υπηρεσίες του στην πόλη της Ρόδου. Μεγάλη ήταν και ηευεργεσία του στην ιδιαίτερη πατρίδα του την Κω όπου μεταξύ άλλων ανδραγαθημάτων κατά την πολιορκία της πόλης από τον Φίλλιπο Έ (Polybius, iii, 2, 8;Appian,Macedonica,4) o Μενόκριτος από ανιδιοτέλεια ορμώμενος και με δικά του προσωπικά έξοδα περιέλθαπτε ασταμάτητα από το πρωί μέχρι το βράδυ τους τραυματισμένους συμπολίτες του. Στην Λαμία, ο Μητρόδωρος υιός του Ανδρομένη βοήθησε όλους όσους του ζήτησαν βοήθεια χωρίς να λάβει πληρωμή (Inscription.I.G. ix,ii,69,second century B.C).
O Απολλώνιος ο Μιλήσιος παρόλο που δεν ήταν δημόσιος γιατρός προσφέρθηκε να υπηρετήσει ως τέτοιος στην νήσο Τήνο σε μία δύσκολη για την πόλη περίοδο και συμφώνησε να μην δεχθεί μισθό για τους πρώτους έξι μήνες. Αλλά και όταν μία νέα συμφορά (λοιμός) ακολούθησε το νησί δεν το εγκατέλειψε αλλά συνέχισε με αυτοθυσία και ανιδιοτέλεια να θεραπεύει και να ανακουφίζει (Inscription.I.G.XII,V,824,189-167 B.C). Ο ιατρός Ερμείας από την Κω θα εξέπληξε τους πάντες με την αυτοθυσία του να ανακουφίζει πληγωμένους στρατιώτες και από τα δύο μέτωπα στο πόλεμο που ξέσπασε μεταξύ της Γόρτυνας και της Κνωσού στα τέλη του 3ου αιώνα π.Χ.
Η τιμητική στήλη στο δήμο του Γυθείου προς τιμή του Δαμιάδη εγκωμιάζει την προσφορά του η οποία κατευθύνονταν σε όλους αδιάκριτα καθώς περιέλθαπτε φτωχούς , πλούσιους, σκλάβους και ελεύθερους (inscription. I.G.v,i,1145, c.70 B.C).Ο Πλάτωνας άφηνε απλά την ευθύνη των σκλάβων στα αφεντικά τους χωρίς να σχολιάσει κάτι παραπάνω (Plato,Laws,720 b-e).
Η δράση τους ξεπερνούσε την ανθρώπινη φυλή και επεκτείνονταν και στα ζώα, κυρίως τα οικόσιτα. Ο Μητρόδωρος αναφέρεται από τους κατοίκους της Λαμίας και ως «υπίατρος». Από πάπυρους της Ελληνιστικής Αιγύπτου γίνεται γνωστός ένας ειδικός φόρος που αποσκοπεί στην πληρωμή του «ιππιατρικόν» (Pap.Hideh,45,257-256 B.C) ενός φόρου που η ύπαρξη του συνεχίστηκε μέχρι τον 4ο τουλάχιστον αιώνα (Pap.Oxyrhynchus, 92,A.D. 335).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον άξιο αναφοράς αποτελεί η περίπτωση της Ελληνιστικής Πτολεμαϊκής Αιγύπτου. Λόγω της διογκωμένης γραφειοκρατίας του κράτους κάθε κίνηση των δημοσίων ιατρών ορίζονταν με λεπτομέρειες βάση πρωτοκόλου. Ο δημόσιος ιατρός θα έπρεπε αρχικά να δράσει σύμφωνα με τις γραπτές υποδείξεις των συναδέλφων του οι οποίες λειτουργούσαν ως οδηγοί αντιμετώπισης ασθενειών. Στην περίπτωση που παρόλο την τήρηση των οδηγιών και την κατάλληλη θεραπεία, ο ασθενής απεβίωνε ο ιατρός απαλλάσσονταν από περαιτέρω αναζήτηση ευθυνών για λάθος χειρισμούς. Σε αντίθετη περίπτωση ο ιατρός διώκονταν με ανάλογες κατά περίπτωση κυρώσεις (Diodorus Siculus,i, 82; 12).ο Αριστοτέλης αναφέρει πως ο γιατρός μπορούσε να δράσει κατά βούληση μονάχα μετά το πέρας τριών ημερών αγωγής σύμφωνης με τις υπάρχουσες γραπτές οδηγίες. Μετά το χρονικό αυτό διάστημα αν η αγωγή δεν είχε φέρει κανένα ορατό αποτέλεσμα μπορούσε να ακολουθήσει την δική του προσωπική θεραπεία (Aristotle,Politics,1286a).
Στην Αίγυπτο ο υπουργός που είχε επωμιστεί την ομαλή λειτουργία της υπηρεσίας δημόσιας υγείας έφερε το τίτλο ο «επί των ιατρών» όπως για παράδειγμα ο Χρύσερμος από την Αλεξάνδρεια, γιός του Ηρακλείτου και εξ αίματος συγγενής του Βασιλέα Πτολεμαίου VI [Inscription.Orientis Graeci Inscriptiones Selectae (O.G.I.S),104, reing of Ptolemy VI (I81-146) B.C from Delos].
Σάββατο 23 Ιουλίου 2022
Τi γνώριζε ο Πυθαγόρας για το φαινόμενο της ζωής & του θανάτου;...(Εν το Παν)
Ο Πυθαγόρας το γνώριζε... Και το έκανε γνωστό η κβαντική φυσική ( Μαξ Πλανκ, Χάιζενμπεργκ) και ο Αϊνστάιν με τη θεωρία της σχετικότητας [Βλ. 4η διάσταση και καμπυλότητα χώρου...].
"Θάνατος δεν υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά, ούτε γένεση υπάρχει για κανέναν, παρά μόνο φαινομενικά. Η τροπή της ουσίας(1) σε φύση θεωρείται γένεση, ενώ η τροπή της φύσεως σε ουσία κατά τα αυτά θεωρείται θάνατος. Ούτε γεννιέται αληθινά κάτι ούτε φθείρεται ποτέ, μόνο τη μια γίνεται φανερό και ύστερα γίνεται αόρατο· και το μεν πρώτο συμβαίνει λόγω πυκνότητος της ύλης, το δε δεύτερο λόγω λεπτότητος της ουσίας, η οποία είναι πάντα ίδια και απλώς διαφέρει κατά την κίνηση και την στάση. Διότι αυτό είναι αναγκαστικά το ίδιον της μεταβολής, που δεν γίνεται από κάπου έξω, αλλά το μεν όλον μεταβάλλεται στα μέρη, τα δε μέρη στο όλον λόγω της ενότητος του παντός»
Ακολουθεί αρχαίο κείμενο από τον Πυθαγόρειο Απολλώνιο τον Τυανέα, μέσα από διασωθέντα βιβλία του Πυθαγόρα. [πρβλ Τροφώνιο Άντρο].
"Θάνατος οὐδεὶς οὐδενὸς ἢ μόνον ἐμφάσει, καθάπερ οὐδὲ γένεσις οὐδενὸς ἢ μόνον ἐμφάσει.
Τὸ μὲν γὰρ ἐξ οὐσίας τραπὲν εἰς φύσιν ἔδοξε γένεσις, τὸ δὲ ἐκ φύσεως εἰς οὐσίαν κατὰ ταὐτὰ θάνατος οὔτε γιγνομένου κατ' ἀλήθειάν τινος, οὔτε φθειρομένου ποτέ, μόνον δὲ ἐμφανοῦς ὄντος ἀοράτου τε ὕστερον τοῦ μὲν διὰ παχύτητα τῆς ὕλης, τοῦ δὲ διὰ λεπτότητα τῆς οὐσίας, οὔσης μὲν αἰεὶ τῆς αὐτῆς, κινήσει δὲ διαφερούσης καὶ στάσει.
Τοῦτο γάρ που τὸ ἴδιον ἀνάγκῃ τῆς μεταβολῆς οὐκ ἔξωθεν γινομένης ποθέν, ἀλλὰ τοῦ μὲν ὅλου μεταβάλλοντος εἰς τὰ μέρη, τῶν μερῶν δὲ εἰς τὸ ὅλον τρεπομένων ἑνότητι τοῦ παντός ».
Απολλώνιος ο Τυανεύς – Επιστολή νη’ -Στον Βαλέριο. [Περί ζωής και θανάτου] -Απολλώνιος ο Τυανεύς – Βίος και Έργο.
Σχόλιο: «Απολλώνιος ο Τυανεύς ουκέτι φιλόσοφος, αλλ’ εκ των Θεών και ανθρώπων μέσον» Ευνάπιος «Βίοι Σοφιστών»
(1) Η ουσία ως όρος προκύπτει από τη μετοχή του ρήματος «είναι» και δηλώνει τη φύση που χαρακτηρίζει το ον (αυτό που υπάρχει) σαν να ήταν αυτή πραγματική όσο το ίδιο το ον. Η ουσία του κάθε πράγματος είναι ο συγκερασμός των ιδιοτήτων που το χαρακτηρίζουν, που το κάνουν να είναι αυτό που είναι. Ως όρος χρησιμοποιείται από την αρχαία ελληνική γλώσσα ως και σήμερα. Ο Αριστοτέλης παρατηρεί: διαφεύγει τί το ον και τις η ουσία των όντων.προκύπτει από τη μετοχή του ρήματος «είναι» και δηλώνει τη φύση που χαρακτηρίζει το ον (αυτό που υπάρχει) σαν να ήταν αυτή πραγματική όσο το ίδιο το ον. Η ουσία του κάθε πράγματος είναι ο συγκερασμός των ιδιοτήτων που το χαρακτηρίζουν, που το κάνουν να είναι αυτό που είναι. Ως όρος χρησιμοποιείται από την αρχαία ελληνική γλώσσα ως και σήμερα. Ο Αριστοτέλης παρατηρεί: διαφεύγει τί το ον και τις η ουσία των όντων.
Ιστορικές λεπτομέρειες & Ανάλυση, στο υπό έκδοση βιβλίο:
"Πυθαγόρας ...Μυστική Διδασκαλία & Σύγχρονη Επιστήμη"
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)